به گزارش پایگاه خبری راه وطن به نقل از ایرنا «جلال خوشچهره» اقتصاددان و استاد دانشگاه معتقد است تولید ناخالص داخلی میتواند معطوف به بازارهای داخلی شود و توزیع درست درآمد ناشی از رشد تولید ملی، رفاه و بهبود عمومی سطح زندگی را به دنبال دارد. «کیومرث اشتریان» متخصص سیاستگذاری عمومی و استاد دانشگاه نیز میگوید از طریق رویکرد سرمایهداری ملی، باید زنجیرههای اقتصادی را شکل دهیم و به شکلی معنادار به هم متصل سازیم.
گذشت یک سال از فعالیت دولت چهاردهم، بهانهای شد برای بررسی و حلاجی عملکرد این دولت در حوزههای مختلف و بحثونظرهای گوناگونی نیز درباره چالشهای پیشین و پیش رو و نیز کارنامه یکساله در هفتههای گذشته مطرح شد؛ از داستان ناترازیهای حوزه انرژی و منشا آن که اظهارات اخیر وزیر نیرو ابعادی تازه به آن داد تا ماجراهای مربوط به کنسرت خیابانی همایون شجریان و ادامه حواشی مربوط به قانون حجاب و سرنوشت فیلترینگ و …
همه این موارد نشان میدهد که این فقط مکانیسم ماشه و مذاکره با آمریکا و رفع تحریم و در واقع حوزه سیاست خارجی نیست که توجه و تمرکز دولت را به خود اختصاص داده بلکه علاوه بر اقتصاد و سیاست خارجی، چالشها و مسائل متعددی پیش روی دولت است.
مشکلات متعدد به خصوص مسائل مربوط به دفاع و امنیت ملی به ویژه بعد از وقوع جنگ، در کار دولت خلل ایجاد کرده و از نگاه برخی همین که دولت توانسته تا به اینجا کشور را اداره کند، موفقیت به شمار میرود. در عین حال، انتظار مردم و کسانی که به این دولت امید داشتند، برای تحقق برخی مطالبات به سر آمده و با وجود برخی ثمرات سیاست وفاق دولت، آن را ناکافی میدانند.
در این شرایط، به نظر میرسد دولت باید در سال دوم جدیتر عمل کند و دستاوردهایی عملی و ملموس برای مردم به ارمغان آورد. در این باره و برای یافتن پاسخهای این پرسش که «دولت پزشکیان در سال دوم چه کند؟»، برنامه تلاقی ایرنا میزبان «کیومرث اشتریان» استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و «محمد خوش چهره» استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران بود که حاصل این بحث و گفتوگو در بخش نخست با عنوان «اشتریان: دولت نیازمند بازآفرینی خود است/ خوشچهره: دادههای خام نباید اساس تصمیمگیری باشد» انتشار یافت.
بخش دوم این میزگرد را در ادامه میخوانید:
ایرنا: به نظر دو مهمان، اولویت اول دولت که میتواند مسیر فعالیتهای دیگر را هموار کند چیست؟
اشتریان: مدتی است بر موضوعی تحت عنوان سرمایهداری ملی تمرکز کردهام؛ سرمایهداری به مثابه نحوه یا رویکرد حکمرانی و نه ضرورتا یک رویکرد اقتصادی. این نوع سرمایهداری به مثابه اداره یا ابزار حکمرانی یا به مثابه اصل حکمرانی به این معنا است که ما خدمات عمومی و سیاستهای عمومی را به گونهای پیش ببریم و بخش بزرگ اقتصادی را به شکلی رشد دهیم که بتوانند خدمات عمومی را به عهده بگیرند.
به نظر بنده یک رویکرد غلطی در کشورمان داریم و آن نوعی اداره تودهای است؛ یعنی وقتی میخواهیم مسکن بسازیم یا بخواهیم ساختوساز مسکن را افزایش دهیم، تمرکز را بر تک دانهها و افراد خُرد میگذاریم و مثلا مجوز میدهیم که فردی خانهاش را تعمیر یا تغییر دهد یا آپارتمان بسازد.
ایرنا: شما میفرمایید که باید به صورت کلان باشد؟
اشتریان: ما وارد فضایی به اسم انبوهسازان و انبوهسازی مسکن شدیم. شرکتهای بزرگ و پیمانکاران خُرد اگر میخواهند اقدامی در زمینه مسکن انجام دهند، باید طبق استانداردهای انبوهسازان عمل کنند. این تجربه قابل گسترشی است؛ مثلا در حوزه آموزش و پرورش که تعداد زیاد و حجم انبوهی از معلم و شاگرد داریم، این انبوهبودگی باعث میشود بسیاری از سیاستها را نتوانیم اجرا کنیم. ذهن و عملیات اجرایی و بودجه دچار این انبوهبودگی است.
ذهن، عملیات اجرایی و بودجه دچار انبوهبودگی است
باید چهار تا پنج شرکت اصلی آموزشی را به تدریج طی سالها راهاندازی کنیم تا مدارس ذیل آنها فعالیت کنند و از حالت انبوهبودگی خارج شوند. فقط هم مساله این نیست. اساسا دولت نمیتواند نوآوری داشته باشد، نمیتواند تحقیق و توسعه روشنی داشته باشد، ولی اگر مدیریت به این بخشهایی که اسم آنها را سرمایهداری ملی گذاشتم بسپارید، امکان تحقیق و توسعه را فراهم میکنید. باید حوزه آموزش، حوزه ساختوساز و دیگر بخشهای خدمات عمومی و حتی بحث اقتصاد به این روش به مردم سپرده شود.
ایرنا: پاسخ کوتاه شما را داشته باشیم که اولویت دولت چه باشد؟
اشتریان: دولت باید با تمرکز یکی از رویکردهای اصلی اداره کشور را به این سو ببرد. مثلا در حوزه فضای مجازی، در حوزه مسکن، در حوزه علم و فناوری یا در حوزه کشاورزی که مشکل اصلی ساختاری دستگاه اداری است، یکی از راهها این است که به این سبک وارد شود و سعی کند سرمایهداری ملی را به میدان بیاورد؛ چون هم سرمایه و هم توان دارد.
