به گزارش پایگاه خبری راه وطن جنگلهای حرا در کرانههای نیلگون خلیج فارس و دریای عمان که به مانند نگینی سبز بر پهنهٔ آبی گسترده شده، گنجینهای شگفت انگیز از تنوع زیستی و اکوتوریسم (گردشگری طبیعت) است، که در سالهای اخیر پس از یک دوره طولانی فراموشی و چالشهای فراوان، به همت و مشارکتهای مردمی، سازمانهای مردم نهاد (سمنها) و برخی صنایع مسئولیت پذیر جانی دوباره گرفته و سطح آن رو به گسترش است.
جنگلهای حرا، اکوسیستمی بینظیر و سرشار از زندگی و نقشهای حیاتی خود در سطوح مختلف، با بیش از ۱۰ هزار و ۷۰۰ هکتار مساحت به مثابه یک گوهر ارزشمند، در جنوب ایران میدرخشند و دارای ویژگیهای منحصر بفردی هستند که جایگاهی مهم در تنوع زیستی سواحل کشور دارند.
جنگل های مانگرو کشور در ۹ منطقه در سواحل جنوب کشور حد فاصل سیستان و بلوچستان تا بوشهر گسترش یافته اند، در این بخش از کشور که جزو ناحیه رویشی سودان ـ دکانی قرار دارد جوامع حرا Avicennietum و چندل Rhizophoretum اجتماعات مانگرو را تشکیل میدهند.
درختان حرا با ریشههای متراکم خود، سدی طبیعی در برابر امواج خروشان ایجاد و از سواحل در برابر فرسایش و تخریب محافظت میکنند، این جنگلها، میزبان گونههای مختلف جانوری و گیاهی از جمله پرندگان مهاجر و بومی، آبزیان و غیره هستند و نقشی کلیدی در حفظ تعادل و پویایی محیط زیست منطقه دارند.
انبوه درختان و شاخوبرگهای متراکم حرا، پناهگاه امنی برای پرندگان مهاجر و بومی در مسیر مهاجرت و آشیانهسازی است، تنوع گونههای پرندگان در این اکوسیستم، گویای اهمیت آن بهعنوان یک زیستگاه حیاتی برای پرندگان است.
این جنگلها، محل امن و مناسبی برای رشد و تکثیر آبزیان و نوزادگاهی طبیعی هستند که نقشی کلیدی در پشتیبانی صنعت شیلات منطقه ایفا میکنند و تنوع گونههای آبزی در این اکوسیستم، منبع درآمد و اشتغال برای جوامع محلی حاشیهٔ جنگلها محسوب میشود.
زیبایی منحصربهفرد جنگلهای حرا، فرصتی مغتنم برای توسعهٔ گردشگری پایدار در منطقه فراهم میکند، گشتوگذار در میان درختان حرا، تماشای پرندگان و تجربهٔ زندگی در این اکوسیستم خاص میتواند به جذب گردشگران و رونق اقتصادی منطقه کمک کند.
جنگلهای حرا با جذب آلایندهها و تصفیهٔ آب، به افزایش کیفیت آب دریا کمک میکنند، علاوهبر فواید محیط زیستی، استفاده از چوب درختان حرا در برخی از کشورها، تولید مواد دارویی و پرورش آبزیان در این اکوسیستم، به رشد و توسعهٔ جوامع محلی کمک میکند.
چالشها و تصمیمهای نجات بخش میراث طبیعی حرا
به گفته کارشناسان محیط زیست جنگلهای حرا، در دهههای گذشته با چالشهای فراوانی از جمله توسعه نامتوازن، آلودگیهای محیطی و پیامدهای تغییرات اقلیمی روبرو شدند که بقای این میراث طبیعی را به خطر انداخته بود.
آنان، ورود آلایندهها به خلیج فارس از کشورهای حوزه خلیج فارس بویژه ورود فاضلابها، تصرف عدوانی خوریات و ساحل سازیها و تجاورز به خوریات را از دیگر تهدیدهای این اکوسیستم منحصر به فرد عنوان کردند.
حسین دلشب یک از این کارشناسان که خود زمانی سمت مدیرکلی حفاظت محیط زیست استان بوشهر را به عهده داشته است، گفت: درختان نبض زمین و جنگلهای حرا دارای ویژگیهای منحصر بفردی هستند که برای حفظ این اکوسیستم خلیج فارس برنامههای ویژهای در زمینه کاهش ورود فاضلاب به خلیج فارس و ارتقا سیستم تصفیه خانههای شرکتهای صنعتی تدوین شدهاست.
وی اضافه کرد: همچنین نسبت به تصرف عدوانی خوریات حساس زیادی وجود دارد، سازمان محیط زیست در این زمینه مقاومت زیادی کرده و اجازه نداده که به حریم دریا تجاوز شود.
